Sáng 20/10, Chính phủ đã báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021-2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, trong phiên khai mạc kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi bày tỏ nhất trí với các mục tiêu kinh tế - xã hội mà Chính phủ đã đặt ra. Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KT&TC) đề nghị Chính phủ quan tâm, lưu ý trong điều hành một số vấn đề.

Thứ nhất, mục tiêu tăng trưởng chịu nhiều sức ép. Trong đó, nền tảng xuất khẩu còn thiếu vững chắc, đang có dấu hiệu chậm lại, phụ thuộc lớn vào khu vực FDI và nguồn cung bên ngoài, trong khi chính sách thuế đối ứng, rào cản kỹ thuật và yêu cầu xanh hóa từ các thị trường lớn gia tăng mạnh; Quy mô đầu tư công lớn, nhưng tiến độ và hiệu quả giải ngân chưa tương xứng; Tiêu dùng trong nước, chưa tạo đột phá rõ nét; Tình trạng buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại, đặc biệt trên các sàn thương mại điện tử vẫn phổ biến.

Thứ hai, chất lượng tăng trưởng còn hạn chế, nền kinh tế vẫn chủ yếu dựa vào gia công và nhập khẩu nguyên liệu, công nghệ. Khu vực doanh nghiệp trong nước, nhất là tư nhân, chưa tạo được vị thế trong chuỗi giá trị, công nghiệp phụ trợ phát triển chậm, tỷ lệ nội địa hóa chỉ đạt khoảng 36,6%, khiến Việt Nam phụ thuộc lớn vào khu vực FDI.

Thứ ba, ổn định kinh tế vĩ mô tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó, lạm phát được kiểm soát nhưng giá một số mặt hàng thiết yếu tăng cao, trực tiếp tác động đến đời sống người dân, đặc biệt nhóm thu nhập thấp; Điều hành tỷ giá gặp nhiều thách thức, thị trường trái phiếu doanh nghiệp chưa phục hồi, thị trường vàng diễn biến phức tạp, làm hạn chế khả năng huy động vốn trung và dài hạn; Thị trường bất động sản cần được đánh giá đúng thực chất, tín dụng vào lĩnh vực này đến cuối tháng 8 tăng gần 19,7%, trong khi vốn cho sản xuất, kinh doanh vẫn gặp nhiều khó khăn; trong 21 ngành kinh tế, ngành xây dựng có tỷ lệ nợ xấu ở mức 11,33%.

Thứ tư, 3 đột phá chiến lược chưa tạo được chuyển biến mang tính bứt phá. Trong đó, công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật tuy được đẩy mạnh nhưng chưa theo kịp yêu cầu phát triển; một số quy định còn chồng chéo, thiếu nhất quán, gây ách tắc trong đầu tư, đất đai, xây dựng và quy hoạch; Nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu, nhất là trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, năng lượng, công nghệ cao, công nghệ số, đổi mới sáng tạo; năng suất lao động giai đoạn 2021-2025 chỉ tăng 5,24%/năm, chưa đạt mục tiêu và thấp đáng kể so với các nước trong khu vực; Hạ tầng năng lượng còn thiếu đồng bộ.

Thứ năm, khu vực doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, vẫn chịu nhiều sức ép khi đầu tư tư nhân chưa được khơi thông, tín dụng toàn hệ thống tăng 12,04% nhưng dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa chỉ đạt 9,62%...

Ủy ban KT&TC nhấn mạnh, dù đạt nhiều kết quả tích cực, nền kinh tế vẫn đối mặt nhiều khó khăn, động lực tăng trưởng lan tỏa chưa mạnh, với cấu trúc của thị trường vốn và mặt bằng lãi suất hiện nay, việc tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ là hết sức thách thức.

Để hoàn thành mục tiêu năm 2025, 5 năm, cần tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm, đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triền bền vững cho giai đoạn 2026-2030.