Chia sẻ tại Diễn đàn “Nhân lực ngành ngân hàng trước làn sóng công nghệ”, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhận định: “Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã làm thay đổi sâu sắc cách thức cung cấp dịch vụ của ngành ngân hàng. Hiện nay, khoảng 90% giao dịch ngân hàng được thực hiện qua các kênh số, thay thế dần vai trò truyền thống của giao dịch viên.

Nếu như trước đây nhân viên ngân hàng chủ yếu tập trung vào tiếp xúc và phục vụ trực tiếp khách hàng thì nay đang dịch chuyển sang những vai trò mới. Hầu hết các dịch vụ đã được tự động hóa, không còn cần con người để xử lý chứng từ như trước”.

Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh thêm rằng cùng với làn sóng số hóa, các ngân hàng buộc phải tái cấu trúc tổ chức, trong đó hầu hết đã thành lập các khối dữ liệu chuyên trách, tương tự như khối tín dụng trong mô hình truyền thống. Đáng chú ý, nhiều ngân hàng hiện đặt rủi ro công nghệ thông tin ngang hàng với rủi ro tín dụng.

Bên cạnh đó, một số vị trí cũ dần biến mất, thay vào đó là nhu cầu cao về chuyên gia dữ liệu, kĩ sư công nghệ tài chính, chuyên viên rủi ro số, chuyên gia về trải nghiệm người dùng, Nhiều ngân hàng như LPBank, VietinBank,… cũng liên tục cắt giảm, tái cơ cấu nhân sự để phù hợp với mô hình kinh doanh mới trong thời kỳ chuyển đổi số.

Đồng quan điểm, TS Trần Văn Tùng, Chủ tịch Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết không chỉ Việt Nam mà ngành ngân hàng trên toàn thế giới đang trải qua sự thay đổi lớn về cả tổ chức lẫn nhân sự. Nhiều vị trí công việc truyền thống trong ngân hàng đang dần biến mất và được thay thế bởi AI, cơ sở dữ liệu thông minh.

Trong bối cảnh các ngân hàng buộc phải tái cấu trúc quy trình vận hành theo hướng thông minh và tích hợp công nghệ, đại diện NHNN cho rằng việc xây dựng một đội ngũ vừa am hiểu công nghệ thông tin, vừa nắm vững nghiệp vụ tài chính - ngân hàng là yêu cầu bắt buộc. Những ngân hàng không thực hiện được sự chuyển đổi này sẽ bị loại khỏi cuộc chơi.

Trong khi đó, PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, cho hay tính đến năm 2026 ngân hàng sẽ cần 750 nghìn nhân lực công nghệ, tăng từ 320 nghìn nhân lực công nghệ từ năm 2018.

Tuy nhiên, dù chưa có thống kê đầy đủ nhưng thực tế cho thấy nguồn nhân lực sẵn sàng cho công nghệ số còn hạn chế. Sự khan hiếm nhân lực ngân hàng có trình độ công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ và chuyên gia tài chính có trình độ quốc tế khiến cho tiến trình ứng dụng và giải pháp ở trình độ cao tại các ngân hàng bị chậm lại.

Theo PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh, để có thể đào tạo được đội ngũ nhân lực ngân hàng đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao, điều đầu tiên cần làm là ban hành khung năng lực số áp dụng riêng cho ngành ngân hàng, được thiết kế theo từng vị trí công tác cụ thể. Đây sẽ là nền tảng để tuyển dụng, đào tạo và đánh giá nhân sự một cách bài bản và đồng bộ trong toàn ngành.

Bên cạnh đó, cần thúc đẩy mạnh mẽ sự phối hợp theo mô hình “ba nhà”: Ngân hàng Nhà nước – các cơ sở đào tạo – và các tổ chức tài chính, công nghệ. Sự liên kết này sẽ giúp rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo và thực tiễn, từ đó tạo ra thế hệ nhân lực vừa có kiến thức nền tảng vững vàng, vừa hiểu rõ yêu cầu vận hành thực tế trong môi trường số.

Ngoài ra, đại diện Học viện Ngân hàng cũng bày tỏ mong muốn xây dựng bộ tiêu chuẩn về đào tạo số chuyên biệt cho ngành ngân hàng, trong đó có sự đồng hành và hỗ trợ tích cực từ Ngân hàng Nhà nước.

"Mục tiêu là thiết kế chương trình đào tạo có chiều sâu, gắn lý thuyết với thực hành, tạo điều kiện để sinh viên được tham gia vào các dự án thực tế, tích lũy kinh nghiệm, và được trang bị đầy đủ kỹ năng cần thiết để đáp ứng ngay công việc sau khi ra trường", PGS.TS Phạm Thị Hoàng Anh cho hay.