VCCI logo

LIÊN ĐOÀN THƯƠNG MẠI VÀ CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM

Vietnam Chamber of Commerce and Industry

Thứ 6, 02/05/2025 | English | Vietnamese

Trang chủTin tổng hợpLo ngại hiệu ứng chuyển hướng thương mại khi hàng Trung Quốc bị 'bít cửa' sang Mỹ

Lo ngại hiệu ứng chuyển hướng thương mại khi hàng Trung Quốc bị 'bít cửa' sang Mỹ

11:28:00 AM GMT+7Thứ 7, 26/04/2025

Sáng 25/4 tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức Toạ đàm "Giải pháp củng cố và phát triển thị trường trong nước".

Tọa đàm được tổ chức tại Hà Nội vào sáng 25/4. Ảnh: Hữu Thắng.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng biên tập tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn Phạm Đức Sơn, cho biết: Nền kinh tế toàn cầu đang trải qua những biến động lớn, tiêu điểm là cuộc chiến thương mại giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới: Mỹ - Trung Quốc, cùng với đó là nguy cơ bảo hộ thương mại trở thành xu hướng lan nhanh.

Ngày 9/4, Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp thuế đối ứng với hàng hóa nhập khẩu từ 86 quốc gia với mức từ 10-54%, trong đó, hàng hóa từ Việt Nam chịu mức thuế trong nhóm cao nhất, lên tới 46%.

Dù chính sách thuế đối ứng sau đó đã được tạm hoãn 90 ngày nhưng những diễn biến này đe doạ đến sự ổn định của nền kinh tế Việt Nam và đặt ra vấn đề cấp bách làm sao để củng cố một cách căn bản thị trường trong nước, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu và tăng cường sức chống chịu trước những biến động toàn cầu.

Tổng biên tập Tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn Phạm Đức Sơn. Ảnh: Hữu Thắng.

Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước đã có những phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, hiệu quả. Nghị quyết 77 ngày 10/4/2025 của Chính phủ kiên định mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8% trở lên; Trong đó, đề ra loạt nhiệm vụ kích cầu tiêu dùng, khai thác tối đa thị trường trong nước; tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công, lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt và thu hút sử dụng hiệu quả nguồn lực xã hội; giảm mặt bằng lãi suất cho vay, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay với chi phí hợp lý, giá vốn rẻ, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế…

Mới đây, ngày 21/4, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã họp với các bộ, ngành liên quan về việc nghiên cứu thành lập quỹ phát triển nhà ở (bao gồm nhà ở xã hội; nhà ở cho công nhân thuê; nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi thuê, mua…). Quỹ phát triển nhà ở quốc gia là quỹ nhà nước ngoài ngân sách, do nhà nước thành lập (không trùng với nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước). Đây hứa hẹn sẽ là một cú huých lớn cho thị trường bất động sản, tạo đầu ra cho hàng loạt các các sản phẩm như xi măng, sắt thép, vật liệu xây dựng…

Gần nhất, tại phiên họp sáng 23/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc giảm 2% thuế GTGT, áp dụng từ ngày 01/07/2025 đến ngày 31/12/2026.

Nhằm tìm kiếm, gợi ý các giải pháp kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy phát triển thị trường trong nước, nâng cao năng lực sản xuất và phân phối nội địa, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng, sáng 25/4 tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức Toạ đàm "Giải pháp củng cố và phát triển thị trường trong nước".

Tọa đàm được tổ chức nhằm nhằm tìm kiếm, gợi ý các giải pháp kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy phát triển thị trường trong nước, nâng cao năng lực sản xuất và phân phối nội địa, hỗ trợ doanh nghiệp và người tiêu dùng. Ảnh: Hữu Thắng.

Tọa đàm có sự tham gia của ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương); PGS. TS Trần Đình Thiên, Ủy viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam; ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh; ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký, kiêm Trưởng ban Pháp chế VCCI; bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam; ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình; ông Trần Anh Thắng, Thành viên HĐQT, Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu (Eximbank); ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Giám đốc Khu vực miền Bắc Nam Á; ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích Công ty CP Chứng khoán VPS; ông Nguyễn Thế Minh, Phó chủ tịch HĐQT Công ty CP Tasco và đại diện nhiều doanh nghiệp, chuyên gia kinh tế khác.

Đến dự tọa đàm còn có GS. TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE); TS. Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch VAFIE.

Về phía Ban Tổ chức có ông Phạm Đức Sơn, Tổng biên tập tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn; ông Nguyễn Phong Cầm, Phó Tổng biên tập Thường trực, ông Võ Tá Quỳnh, Phó Tổng biên tập và ông Nguyễn Thái Sơn, Ủy viên Ban biên tập, tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn.

Thách thức tăng trưởng tiêu dùng 12%

Phát biểu tại cuộc tọa đàm, ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho biết: Trong năm 2025, Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8%, với ba phần chính đóng góp là tiêu dùng nội địa, xuất khẩu và đầu tư công. Trong đó, tiêu dùng nội địa sẽ chiếm 60-65% tùy từng năm.

Ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương. Ảnh: Hữu Thắng

Như vậy, để đạt tăng trưởng GDP như vậy, thì tổng mức tăng bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng phải đạt tốc độ 12%. Đây là con số rất thách thức.

Qua theo dõi trong 10 năm trở lại đây, chưa năm nào vượt mức 9%, chưa kể giai đoạn tăng rất thấp là dịch COVID-19.

Ngoài ra, với tổng mức tăng bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2024 tăng 9%, thì để đạt mục tiêu 12%, mỗi người dân và doanh nghiệp phải chi tiêu gấp rưỡi so với năm ngoái.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động khi Chính quyền Mỹ đưa ra mức áp thuế quan với các quốc gia và đang trong giai đoạn 90 ngày tạm hoãn, xuất khẩu do đó cần có giải pháp để tránh phụ thuộc vào một vài thị trường lớn, hay các thị trường truyền thống có rủi ro về thuế.

Với tình hình trong nước và quốc tế, dựa trên dự thảo Kế hoạch tổng thể và các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 77/NQ-CP ngày 10/4/2025, Bộ Công Thương đã đưa ra một số đề xuất giải pháp.

Thứ nhất, kích cầu tiêu dùng nội địa. Với chiến dịch truyền thông quốc gia, tăng cường các hoạt động truyền thông để khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm và dịch vụ Việt Nam, nhấn mạnh chất lượng và giá trị của hàng hóa nội địa.

Các chiến dịch sẽ được triển khai trên nhiều nền tảng, từ truyền hình, báo chí đến mạng xã hội, nhằm nâng cao nhận thức và niềm tin của người tiêu dùng. Chương trình xúc tiến thương mại - Tổ chức các sự kiện mua sắm quy mô lớn, kết hợp trực tuyến và trực tiếp, với sự tham gia của các doanh nghiệp bán lẻ, sàn thương mại điện tử và ngành dịch vụ.

Các chương trình khuyến mãi và ưu đãi sẽ được thiết kế để kích thích sức mua, đặc biệt trong các giai đoạn tiêu dùng thấp điểm.

Thúc đẩy du lịch nội địa - Phối hợp với ngành du lịch để triển khai các gói khuyến mãi, kết nối trải nghiệm du lịch với các sản phẩm và dịch vụ địa phương, qua đó thúc đẩy tiêu dùng và quảng bá văn hóa Việt Nam.

Ý nghĩa và tác động dự kiến: Các giải pháp này sẽ góp phần tăng sức mua, củng cố niềm tin tiêu dùng, tạo điều kiện để doanh nghiệp mở rộng thị phần và khẳng định thương hiệu trong nước.

Đại diện nhiều doanh nghiệp đã tham dự cuộc tọa đàm. Ảnh: Hữu Thắng.

Thứ hai, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước. Chính sách tài chính ưu đãi - Đề xuất phối hợp với Ngân hàng Nhà nước và các tổ chức tín dụng để triển khai các gói tín dụng ưu đãi, tập trung vào doanh nghiệp sản xuất hàng hóa thiết yếu và có tỷ lệ nội địa hóa cao.

Đồng thời, đề xuất các chính sách thuế hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt những đơn vị áp dụng công nghệ xanh và tiêu chuẩn bền vững. Nâng cao năng lực sản xuất - Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình sản xuất và đào tạo nhân lực chất lượng cao để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Các chương trình khuyến công sẽ được đẩy mạnh để thúc đẩy năng suất và chất lượng sản phẩm.

Tăng cường kết nối cung - cầu - tổ chức các hoạt động kết nối doanh nghiệp sản xuất với các kênh phân phối hiện đại, đặc biệt ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ.

Ý nghĩa và tác động dự kiến: Các hỗ trợ này sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo thêm việc làm và đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế.

Thứ ba, đảm bảo nguồn cung và ổn định thị trường.

Hệ thống cảnh báo sớm - Bộ Công Thương dự kiến xây dựng nền tảng dữ liệu để theo dõi cung-cầu và giá cả, ứng dụng công nghệ hiện đại để dự báo và ngăn chặn rủi ro thiếu hụt hoặc tăng giá bất hợp lý.

Chương trình bình ổn thị trường - Hướng dẫn các địa phương triển khai các kế hoạch dự trữ và phân phối hàng hóa thiết yếu, phối hợp với doanh nghiệp để đảm bảo nguồn cung ổn định trong các giai đoạn cao điểm.

Tăng cường logistics - Đầu tư vào hạ tầng logistics thông minh, ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa vận chuyển và giảm chi phí phân phối.

Ý nghĩa và tác động dự kiến: Các giải pháp này sẽ đảm bảo nguồn cung hàng hóa thiết yếu, duy trì giá cả ổn định và tạo điều kiện để doanh nghiệp vận hành hiệu quả, củng cố niềm tin của người tiêu dùng.

Hội thảo nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia và doanh nghiệp. Ảnh: Hữu Thắng.

Thứ tư, phát triển hạ tầng thương mại hiện đại.

Nâng cấp chợ truyền thống - Ứng dụng công nghệ số vào quản lý và thanh toán tại các chợ, đặc biệt ở khu vực nông thôn, để tăng hiệu quả và tiện lợi cho người tiêu dùng.

Phát triển bán lẻ hiện đại - Khuyến khích các mô hình phân phối mới, như chuỗi cửa hàng tiện lợi và trung tâm thương mại tích hợp bản sắc địa phương, nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng đa dạng.

Tổ chức sự kiện thương mại quốc gia - Triển khai các triển lãm chuyên ngành để kết nối doanh nghiệp trong nước với đối tác quốc tế, thúc đẩy đổi mới công nghệ và mở rộng thị trường.

Ý nghĩa và tác động dự kiến - Hạ tầng thương mại hiện đại sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận người tiêu dùng hiệu quả hơn, đồng thời nâng cao vị thế của ngành bán lẻ Việt Nam trong khu vực.

Thứ năm, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Thanh toán không dùng tiền mặt - Hỗ trợ doanh nghiệp tích hợp các giải pháp thanh toán số, phối hợp với các tổ chức tài chính để khuyến khích người tiêu dùng sử dụng ví điện tử và mã QR.

Bán lẻ thông minh - Đầu tư vào các mô hình cửa hàng ứng dụng công nghệ AI và IoT, tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng và quản lý chuỗi cung ứng. Tiêu chuẩn phát triển bền vững - Xây dựng bộ tiêu chí về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) để định hướng doanh nghiệp sản xuất và tiêu dùng theo hướng xanh, bền vững.

Ý nghĩa và tác động dự kiến: Chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí, nâng cao hiệu quả và đáp ứng xu hướng tiêu dùng hiện đại, đồng thời góp phần xây dựng một thị trường trong nước hội nhập và cạnh tranh.

Bộ Công Thương cũng đề xuất Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ ban hành các chính sách hỗ trợ tài khóa, như gia hạn giảm thuế giá trị gia tăng, và chỉ đạo đồng bộ các chương trình phát triển thị trường trong nước.

Ngân hàng Nhà nước: Phối hợp triển khai các gói tín dụng ưu đãi, đặc biệt cho các doanh nghiệp áp dụng công nghệ xanh và sản xuất bền vững.

Các Bộ, ngành liên quan: Rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính, số hóa quy trình chuỗi cung ứng và hỗ trợ xúc tiến thương mại quốc tế.

Doanh nghiệp và người tiêu dùng: Tham gia tích cực vào các chương trình kích cầu, áp dụng công nghệ số và ưu tiên sử dụng sản phẩm Việt Nam.

Ý nghĩa: Sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên sẽ đảm bảo tính khả thi của kế hoạch, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế và củng cố vai trò của thị trường trong nước.

Tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong phát triển GDP

Ông Trần Anh Thắng, Thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam. Ảnh: Hữu Thắng.

Trình bày về vai trò của tín dụng trong phát triển thị trường tiêu dùng nội địa, ông Trần Anh Thắng, Thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) nhấn mạnh đến vai trò của tiêu dùng nội địa đối với tăng trưởng GDP, trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng GDP ít nhất 8% trong năm 2025.

Cùng với sự tăng trưởng của GDP, tăng trưởng tiêu dùng nội địa của Việt Nam cũng tăng dần trong các năm. Nếu tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dung năm 2018 là gần 4,4 triệu tỷ đồng thì con số này đến năm 2024 đã đạt 6,39 triệu tỷ đồng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng đã chậm lại.

Tỷ trọng tiêu dùng nội địa đang dần đa dạng hơn, nhưng bán lẻ vẫn là trụ cột với gần 80% tổng mức chi tiêu. Từ năm 2018 trở lại đây, tỷ trọng của tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dung chiếm trên 50% GDP cả nước. Các con số đó cho thấy tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đóng vai trò hết sức quan trọng đối với tăng trưởng GDP, ông Thắng nhấn mạnh.

Về tác động của hàng rào thuế quan mới nhất từ Mỹ, ông Trần Anh Thắng cho biết Eximbank đánh giá thuế quan toàn cầu không tác động trực tiếp, nhưng ảnh hưởng gián tiếp đến giá cả, tâm lý chi tiêu và kỳ vọng thị trường. Nếu vấn đề thuế quan được xử lý tốt, đây sẽ là cơ hội để đẩy mạnh tiêu dùng nội địa và định vị lại hàng Việt.

Theo ông Thắng, thuế quan mới của Mỹ tác động đến tiêu dùng nội địa ở nhiều mặt:

Về giá cả, thuế quan mới của Mỹ có thể gián tiếp gây áp lực lên giá cả hàng hóa tiêu dùng. Thuế Mỹ áp lên hàng Trung (245% với EV, 46% với nhiều nhóm khác) khiến giá hàng nhập khẩu Trung Quốc có thể tăng.

Nhiều nguyên liệu, linh kiện Trung Quốc được dùng trong sản xuất hàng tiêu dùng tại Việt Nam khiến chi phí đầu vào tăng, ảnh hưởng đến giá bán lẻ nội địa. Với các nhóm hàng có chuỗi cung ứng toàn cầu (điện tử, hàng điện máy, xe cộ…), giá cả có thể bị đẩy lên, từ đó ảnh hưởng sức mua.

Về tâm lý, tâm lý lo ngại lạm phát quay lại, giá hàng hóa "chưa tăng hôm nay nhưng sẽ tăng trong vài tháng tới" khiến người dân dè chừng chi tiêu, nhất là với các khoản lớn.

Kỳ vọng tỷ giá biến động do thương mại toàn cầu chao đảo, từ đó ảnh hưởng đến hàng hóa nhập khẩu và tiêu dùng cao cấp.

Thuế quan Mỹ có thể tạo cơ hội cho hàng Việt

Tuy nhiên, theo ông Thắng, thuế quan Mỹ có thể tạo cơ hội cho hàng Việt thay thế, đưa tiêu dùng nội địa lên ngôi. Cụ thể, khi hàng nhập khẩu đắt đỏ hơn, hàng Việt có thể được ưu tiên hơn, từ đó thúc đẩy tiêu dùng nội địa nếu nguồn cung và chất lượng đảm bảo.

“Đây là thời điểm vàng để kích cầu nội địa, thông qua khuyến mãi tiêu dùng hàng Việt”, ông Thắng nói, bổ sung rằng các ngân hàng tăng cường cho vay tiêu dùng lãi suất ưu đãi. Bên cạnh đó, chính sách thuế hỗ trợ sản xuất nội địa.

Ông Thắng chỉ ra rằng tín dụng và tiêu dùng nội địa có quan hệ chặt chẽ với nhau. Ví dụ, trong năm 2024, tỷ trọng dư nợ cho vay tiêu dùng thường chiếm tỷ lệ 12-15% trong tổng tín dụng cả nước.

Trong năm 2024, GDP danh nghĩa của Việt Nam đạt 11,51 triệu tỷ đồng, trong khi đó chi tiêu hộ gia đình là 6,2 triệu tỷ đồng và dư nợ cho vay tiêu dùng là 2,89 triệu tỷ đồng.

Theo ông Thắng, tín dụng tiêu dùng ngày càng đóng vai trò lớn trong tiêu dùng hộ gia đình. Chi tiêu hộ gia đình vẫn tăng, nhưng tỷ trọng so với GDP lại đang giảm cho thấy người dân dường như có xu hướng chi tiêu ít hơn so với quy mô của nền kinh tế, không đi cùng với tốc độ tăng trưởng của GDP.

Tín dụng toàn nền kinh tế vẫn tăng trưởng đều, tuy nhiên tốc độ tăng dư nợ cho vay tiêu dùng đang chậm lại. Tỷ trọng dư nợ cho vay tiêu dùng/tổng dư nợ toàn nền kinh tế cũng giảm. Tổng dư nợ năm 2023 là gần 15%, nhưng đến năm 2024 tỷ trọng này lại giảm về còn 12%.

Nền kinh tế Việt Nam đang bị phụ thuộc quá nhiều vào đầu tư và xuất khẩu mà thiếu sức cầu nội địa ổn định sẽ dễ bị "tổn thương" trước các "cú sốc toàn cầu". Cú sốc này cũng được thể hiện ở thị trường vốn và thị trường tiêu dùng nội địa.

Trong giai đoạn 2019-2024, dữ liệu cho thấy khoảng cách tăng trưởng giữa chi tiêu hộ gia đình và tín dụng tiêu dùng - không chỉ về độ lớn mà còn về nhịp điệu tăng trưởng và khả năng cộng hưởng.

Khoảng cách tăng trưởng này là chỉ báo rủi ro dài hạn. Nếu chỉ “bơm” tín dụng tiêu dùng mà không có các giải pháp thực chất để tăng thu nhập và niềm tin tiêu dùng, thì dòng tín dụng sẽ không phát huy hết tác dụng lan tỏa đến kinh tế thực. Đồng thời, khi tăng trưởng tiêu dùng hộ gia đình yếu, toàn bộ nền kinh tế mất đi “trụ đỡ” quan trọng, tăng trưởng sẽ phụ thuộc nhiều vào đầu tư và xuất khẩu - vốn dễ tổn thương trước biến động toàn cầu.

Ông Thắng khuyến nghị thúc đẩy cầu nội địa để củng cố trụ cột tăng trưởng bền vững này. Chi tiêu hộ gia đình hiện chiếm trên 53-57% GDP Việt Nam, tức cầu nội địa là động lực chính của tăng trưởng. Tín dụng tiêu dùng tạo đòn bẩy tài chính giúp hộ gia đình mua sắm, nâng cấp nhà cửa, xe cộ, học hành… sớm hơn, từ đó kích cầu sản xuất và dịch vụ.

Tín dụng và tiêu dùng lan tỏa đến các ngành sản xuất và dịch vụ. Khi người dân vay tiêu dùng để mua hàng hóa - dịch vụ, các ngành như bán lẻ, điện tử, nội thất, du lịch, giáo dục, y tế đều được hưởng lợi.

Về các giải pháp tăng trưởng tín dụng tiêu dùng nội địa, ông Thắng đề xuất phát triển sản phẩm thông qua các gói vay nhỏ - linh hoạt - không tài sản đảm bảo phục vụ các nhu cầu chi tiêu thực: mua đồ gia dụng, học phí, du lịch nội địa, chăm sóc sức khỏe...

Bên cạnh đó, mở rộng tín dụng tiêu dùng xanh/số: vay mua xe điện, thiết bị tiết kiệm năng lượng, tiêu dùng bền vững.

Tăng cường cho vay tiêu dùng qua kênh đối tác (BNPL, fintech, thương mại điện tử) để tiếp cận khách hàng trẻ và số hóa. Tại toạ đàm trước, ông Thắng cho biết các NHTM luôn chào đón hợp tác với các công ty fintech để đẩy nguồn vốn tiêu dùng ra ngoài thị trường nội địa.

Ngoài ra, cần kiểm soát rủi ro và chi phí, điều chỉnh room tín dụng theo hướng ưu tiên cho vay tiêu dùng phục vụ sản xuất và tiêu dùng thiết yếu. NHNN đã xem xét, hy vọng các NHTM sẽ được tăng room cho vay tiêu dùng.

Tối ưu mô hình chấm điểm tín dụng cá nhân (credit scoring) để kiểm soát nợ xấu mà vẫn mở rộng được tệp khách hàng. Do hệ thống đang trong quá trình hoàn thiện, nên credit scoring đang gặp nhiều khó khăn, nên tiếp cận vốn cho vay tiêu dùng đang gặp cản trở.

Đẩy mạnh tái cấu trúc nợ, giãn nợ có kiểm soát để hỗ trợ người dân trong giai đoạn tài chính khó khăn. Năm 2023-2024, chúng tôi đã giãn nợ, cơ cấu nợ cho doanh nghiệp và người dân để giúp kích cầu nội địa.

Để kích cầu tiêu dùng và lan tỏa tín dụng, phối hợp với doanh nghiệp bán lẻ, thương mại điện tử để triển khai các chương trình khuyến mãi trả góp 0%, combo hàng - vay tiêu dùng. Ngoài ra, kết hợp chính sách kích cầu nội địa của Chính phủ (thuế, tiêu dùng xanh, hỗ trợ mua hàng nội) với các gói vay ưu đãi.

Tăng cường tài chính tiêu dùng tại vùng nông thôn, khu công nghiệp, nơi nhu cầu vay cao nhưng độ phủ tín dụng còn hạn chế. Eximbank đã cố gắng tập trung trong năm 2023-2024, nhưng độ phủ của giải pháp này chưa nhiều. Các vùng cách Bình Dương 60-70 km, Cà Mau, Bạc Liêu… người dân có nhu cầu vay tiêu dùng lớn, nhưng tiếp cận khó khăn do cách trở về địa lý và thông tin. Các NHTM đang phải cố gắng tiếp cận nhóm khách hàng này.

Các đại biểu trao đổi tại tọa đàm. Ảnh: Hữu Thắng.

Về các giải pháp bổ sung để tăng cường tín dụng tiêu dung, ông Thắng đề xuất:

+ Tái thiết kế quy trình vay tiêu dùng theo hướng số hóa hoàn toàn (KYC điện tử, phê duyệt tự động), rút ngắn thời gian giải ngân từ ngày xuống giờ. Các ngân hàng đang tích cực thúc đẩy số hoá cho vay tiêu dùng, giảm quy trình cho vay.

+ Triển khai gói “tín dụng tiêu dùng mùa vụ”: vay dịp tựu trường, lễ Tết, du lịch hè giúp giãn dòng tiền hợp lý theo chu kỳ chi tiêu thực tế.

+ Tăng cường tài chính tiêu dùng có định hướng: phối hợp với Bộ Công thương, Tổng cục Thống kê để xác định nhóm ngành có sức mua yếu và đưa ra gói hỗ trợ phù hợp.

+ Hỗ trợ tài chính tiêu dùng cho nhóm yếu thế: người thu nhập thấp, công nhân, người lao động tự do thông qua các sản phẩm có bảo hiểm rủi ro, bảo lãnh cộng đồng.

+ Kết nối tín dụng tiêu dùng với hệ sinh thái tiêu dùng số: thanh toán không tiền mặt, định danh số, tích hợp ví điện tử giúp quá trình vay–chi tiêu thuận tiện hơn.

Về giải pháp vĩ mô đối với cấp chính sách và Nhà nước, ông Thắng đề xuất ưu tiên room tín dụng cho vay tiêu dùng trong chính sách điều hành; bù lãi suất cho các khoản vay tiêu dùng thiết yếu qua ngân sách Nhà nước; mở rộng cơ sở dữ liệu tín dụng & hỗ trợ xếp hạng tín dụng cá nhân giúp các NH phê duyệt cho vay tiêu dùng cá nhân và doanh nghiệp nhanh; tích hợp tín dụng tiêu dùng vào các chương trình kích cầu quốc gia; kết hợp chính sách thuế – trợ giá với tín dụng tiêu dùng hàng Việt.

THẢO LUẬN MỞ

Người điều phối: TS. Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Thường trực VAFIE.

Chuyên gia: GS-TSKH. Nguyễn Mại, Chủ tịch danh dự VAFIE; ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Uỷ ban Kinh tế, Tài chính của Quốc hội; ông Bùi Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương); ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế, VCCI;

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh; PGS-TS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng, Viện Kinh tế Việt Nam; ông Trần Anh Thắng, Thành viên HĐQT Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank); ông Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích, CTCP Chứng khoán VPS; bà Cao Thị Lan Hương, Phó TGĐ CTCP Bất động sản Taseco, ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình; ông Nguyễn Thế Minh, Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tasco; bà Nguyễn Việt Hà, Phó chủ tịch AmCham Hanoi... Đại diện các hiệp hội, ngân hàng, doanh nghiệp.

TS. Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch VAFIE điều phối phiên thảo luận mở. Ảnh: Hữu Thắng.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Trước hết xin mời bà Cao Thị Lan Hương, Phó TGĐ Taseco Land, Ban tổ chức mong muốn bà cho ý kiến về các giải pháp phát triển thị trường bất động sản. Vừa qua Chính phủ đã quyết định giảm 30% thuế đất năm 2024, bà đánh giá tác động của việc giảm thuế này ra sao, và doanh nghiệp bất động sản đang mong chờ thêm các chính sách hỗ trợ nào?

Chính sách thuế quan ảnh hưởng lớn thị trường bất động sản

Bà Cao Thị Lan Hương: Với riêng lĩnh vực bất động sản, tín dụng đóng vai trò rất quan trọng. Trong 2-3 năm trở lại đây, Chính phủ đã có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản, hoặc tổ chức các hội thảo mời doanh nghiệp bất động sản để tìm cách gỡ các vướng mắc. Bản thân Taseco Land đã và đang thực hiện nhiều dự án tại Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hà Nam…

Chúng tôi nhận thấy các chính sách hiện tại của ngân hàng khi cho cá nhân vay đã tốt rồi. Một số ngân hàng đặc biệt có chính sách cho vay mua nhà với người trẻ (người dưới 35 tuổi) với nhiều điều kiện tốt như 5 năm không trả nợ gốc, kỳ hạn kéo dài 40 năm, lãi suất thấp và duy trì trong 4 năm đầu…

Chúng tôi kỳ vọng chính sách này có sự lan tỏa, không chỉ ở bất động sản. Tôi nghĩ người trẻ có nhiều cơ hội, việc các chính sách của ngân hàng lan tỏa sẽ tạo nhiều yếu tố tích cực. Ở phân khúc bất động sản trung cấp, người trẻ sẽ khó tiếp cận nếu không có chính sách hỗ trợ. Bản thân tôi cũng thấy các cán bộ công nhân viên trong chính Taseco Land khi muốn mua nhà cũng tìm hiểu và rất quan tâm các chính sách này. Cá nhân tôi có con đến tuổi ra trường cũng quan tâm.

Bà Cao Thị Lan Hương. Ảnh: Hữu Thắng.

Do đó, tôi nghĩ đây chắc chắn là chính sách có sự kích cầu tốt. Ngày 2/4 vừa qua Chính quyền Mỹ đã đánh thuế quan với nhiều quốc gia (trong đó Việt Nam bị áp thuế 46%), việc đánh thuế như vậy liệu sẽ dẫn đến rủi ro hàng hóa Trung Quốc tràn sang Việt Nam? Chưa kể, vừa qua chúng ta phát hiện hàng loạt sản phẩm trong nước có ván đền như sữa giả, thuốc giả. Như vậy liệu người tiêu dùng trong nước có yên tâm không? Do đó, chính sách của Nhà nước tốt, song sản phẩm trong nước cũng cần đảm bảo chất lượng.

Đối với vấn đề thuế quan, lĩnh vực kinh doanh bất động sản khu công nghiệp của công ty cũng bị ảnh hưởng. Năm ngoái, chúng tôi mới triển khai dự án ở Hà Nam với diện tích 230 ha. Trước thông tin thuế quan, nhiều doanh nghiệp đã đặt cọc và có những trao đổi với chúng tôi. Tuy nhiên, sau thông tin thuế quan, họ đều dừng việc đặt cọc để nghe ngóng thêm.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn ý kiến bà Cao Thị Lan Hương. Tiếp theo xin mời ý kiến GS-TSKH. Nguyễn Mại, Chủ tịch danh dự VAFIE.

Nên khuyến khích sản xuất sản phẩm chất lượng cao, giá hợp lý

GS-TSKH. Nguyễn Mại: Việt Nam là nước có 100 triệu dân, là một thị trường hấp dẫn không chỉ với doanh nghiệp trong nước mà còn với doanh nghiệp nước ngoài. Chúng ta nói nhiều về thị trường trong nước nhưng ít quan tâm đến chính sách thị trường trong nước.

Cách đây 15 năm là ưu tiên hàng Việt Nam, cách tiếp cận như vậy giờ không thích hợp. Ví dụ, ở Nhật Bản, hàng tốt nhất là người Nhật tiêu dùng, như thế họ mới cố gắng sản xuất tốt hơn nữa. Tóm lại, nên thay đổi cách tiếp cận, ưu tiên hàng Việt Nam bằng cách khuyến khích việc sản xuất cho người Việt Nam sử dụng sản phẩm chất lượng cao, giá hợp lý.

Hai là, nước ta là nước có thu nhập trung bình cao và đang tiến tới thu nhập cao, nếu không giải quyết đồng bộ cơ sở hạ tầng giao thông thì sao có thể kích cầu?

Ba là, hiện nay doanh nghiệp Việt đủ sức để thay thế nước ngoài để làm ô tô, xe máy, xây dựng, khách sạn,… năng lực của doanh nghiệp Việt từ doanh nghiệp nhỏ đến doanh nghiệp lớn đủ sức làm, thậm chí làm tốt hơn, chất lượng tốt hơn, công trình xây dựng nhanh hơn. Nếu chúng ta muốn tiêu dùng nội địa, kích cầu thì phải nhấn mạnh đặc thù trong nước.

GS-TSKH. Nguyễn Mại. Ảnh: Hữu Thắng.

Theo tôi, cần thực hiện 7 giải pháp: Đổi mới thể chế, luật pháp liên quan đến thị trường; đổi mới chính sách có liên quan đến thị trường; các doanh nghiệp cũng cần thay đổi chiến lược kinh doanh với tầm nhìn trung và dài hạn dựa trên nghiên cứu thị trường và dự báo biến động thị trường; doanh nghiệp cần có chiến lược hình ảnh và thương hiệu, hiện có rất ít thương hiệu mạnh, cần khuyến khích DN xây dựng hình ảnh; nâng cao năng lực quản trị của DN; tăng cường đầu tư R&D và bồi dưỡng nguồn nhân lực.

Ngoài ra cần khuyến khích DN trong nước liên kết theo chuỗi, tham gia chuỗi giá trị trong nước và toàn cầu, như vậy sẽ có loạt doanh nghiệp quy mô lớn đủ sức cạnh tranh với các DN nước ngoài.

Đây là những giải pháp cần thiết, giúp thị trường trong nước k chỉ hấp dẫn với người Việt Nam, doanh nghiệp trong nước mà còn với doanh nghiệp nước ngoài.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Cảm ơn ý kiến GS-TSKH. Nguyễn Mại, trong phát biểu của GS có đề cập đến việc cần sửa 1 loạt các luật liên quan để kích thích tiêu dùng, trong đó có các luật liên quan đến thuế. Gần đây, VAFIE và Tạp chí Nhà đầu tư cũng đã tổ chức một số hội thảo về vấn đề này.

Như với các dự thảo luật thuế đang trình Quốc hội, đơn cử Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, rõ ràng đang tăng thêm gánh nặng cho doanh nghiệp, và thời điểm này không phải thời điểm phù hợp tăng thuế. Hay với Luật Thuế thu nhập cá nhân, các mức khấu trừ gia cảnh rõ ràng không còn phù hợp.

Tiếp theo mạch này tôi xin mời ý kiến GS. Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam.

Cấu trúc thị trường nội địa Việt Nam có nhiều điểm nghẽn

PGS-TS. Trần Đình Thiên: Tọa đàm này do Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức theo hướng phát triển thị trường trong nước diễn ra đúng thời điểm khi sức cầu thị trường trong nước yếu. Năm nay xuất khẩu của Việt Nam có thể gặp khó khăn và triển vọng đầu tư chưa rõ ràng. Ba động lực đó đóng vai trò cốt lõi đối với tăng trưởng kinh tế, liên thông với nhau, từ đó các giải pháp cần liên thông với nhau, không nên rời rạc, riêng biệt.

PGS-TS. Trần Đình Thiên: Ảnh: Hữu Thắng.

Chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump buộc Việt Nam phải xem lại mô hình phát triển, trong đó cốt lõi là thị trường trong nước. Dữ liệu cho thấy trong cấu trúc GDP, khu vực tư nhân chiếm sản lượng 51% còn khu vực FDI chiếm 20-22%. Tuy nhiên, xuất khẩu của khu vực trong nước chỉ chiếm 25-27%, trong đó khu vực FDI chiếm hơn 70%. Kim ngạch xuất khẩu tương đương GDP của Việt Nam.

Từ đó, doanh nghiệp nội địa chủ yếu phục vụ thị trường nội địa và tương lai của khu vực doanh nghiệp trong nước là thị trường nội địa. Cần đặt vấn đề khảo sát thị trường nội địa gắn với khu vực tư nhân nội địa, vốn chiếm 84% thị trường lao động. Nếu khu vực này không ổn, động lực tăng trưởng sẽ không được đảm bảo. Những vấn đề căn cơ không được bàn đến nơi đến chốn.

Tổng thống Trump đánh thuế quan không chỉ nhắm vào xuất khẩu của Trung Quốc mà còn thị trường tiêu dùng trong nước của Trung Quốc, bởi thị trường nội địa Trung Quốc hiện rất yếu, trong khi Trung Quốc không thể thay đổi mô hình phát triển nhanh được. Trong khi đó, tỷ lệ tiêu dùng trên GDP ở Việt Nam cao, nhưng cấu trúc thị trường gặp nhiều điểm nghẽn, tốc độ lưu thông thị trường chậm, vòng quay tiền ở Việt Nam thấp. Ông Thiên đề xuất phân tích, bàn thảo tác động của chính sách thuế quan Mỹ ảnh hưởng đến thị trường nội địa Việt Nam ra sao.

Đây là vấn đề cơ bản để đi tìm giải pháp chiến lược. Chính sự suy giảm của kinh tế Trung Quốc có tác động mạnh đến thị trường nội địa, nền sản xuất, việc làm và thu nhập của lao động Việt Nam. Về ngắn hạn, câu chuyện suy giảm của thị trường Trung Quốc là nguy cơ đối với Việt Nam.

Đơn cử, khi sàn thương mại điện tử Trung Quốc Temu vừa đăng ký hoạt động tại Việt Nam, thị trường thương mại điện tử Việt Nam có nhiều xáo trộn. Do đó, cần đánh giá xem chính sách tín dụng hiện nay có giúp doanh nghiệp Việt Nam ứng phó với Temu được không? Đối với chương trình kích cầu nội địa, cần bàn xu hướng, triển vọng, tác động của thị trường thương mại điện tử trong bối cảnh thị trường thế giới biến động như hiện nay, từ đó đề ra các giải pháp về thay đổi mô hình phát triển kinh tế.

Trao đổi giữa các chuyên gia tại Hội thảo. Ảnh: Hữu Thắng

Về cơ bản, đất nước cần tập trung bàn những vấn đề căn cơ, gắn với doanh nghiệp, công nghiệp, cấu trúc thương mại, gồm những vấn đề sinh tử, buộc chúng ta tư duy lại toàn bộ cấu trúc phát triển, sống còn hiện nay. Trong bối cảnh rủi ro suy thoái thế giới rõ ràng, Việt Nam cần bơm tiền để "tháo" đầu tư ra, tăng dòng chảy của tiền. Đó là những cách cơ bản, khơi thông được thị trường vốn lớn.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Cảm ơn ý kiến PGS-TS. Trần Đình Thiên, tiếp theo mạch này xin mời ý kiến ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình.

Sống còn của doanh nghiệp là bán được sản phẩm của doanh nghiệp Việt

Ông Nguyễn Hữu Đường: Năm 1987, tôi đã thành lập tổ chức thương binh nặng Hòa Bình gồm 9 người cho đến bây giờ chúng tôi có hơn 3.000 người lao động. Năm 2024 tôi từng chia sẻ, hiện nay 99% doanh nghiệp Việt Nam đang thở oxy, trong đó có tôi. Vì vậy, những giải pháp tháo gỡ hiện nay là phải theo hướng "mỳ ăn liền", áp dụng ngay được.

Năm 2008, tôi đã làm sản xuất - kinh doanh ở tất cả các lĩnh vực và toàn là lĩnh vực có lợi nhuận lớn, từ làm bia, đến khách sạn, nhà ở. Và hiện đang có kế hoạch làm nhà ở xã hội với giá trung bình 20 triệu đồng/m2 ở nội thành và 15 triệu đồng/m2 nhà ở ngoại thành. Phải giá đó người dân mới có nhà để ở. Vấn đề sống còn của doanh nghiệp là bán được sản phẩm của DN Việt.

Tôi cho rằng, với nhà ở xã hội, không cần gói hỗ trợ nào của Chính phủ về hỗ trợ cho vay hay thuế phí, mà cái cần nhất là cấp đất, không có đất thì làm sao làm nhà ở xã hội? Đất do TP. Hà Nôi quản lý nhưng hiện nay Hà Nội không cấp đất, chúng tôi không thể làm nhà ở xã hội.

Từ 2018 đến nay, Hà Nội không có dự án nào nhà ở xã hội nào được phê duyệt. Tập đoàn Hòa Bình đã đã có kế hoạch xây nhà ở xã hội từ 4 năm nhưng không được TP. Hà Nội phê duyệt với 13 lần yêu cầu xem lại về đất. UBND TP. Hà Nội muốn tôi làm nhà ở xã hội tại các khu đất này như "Tôi chỉ muốn làm nhà ở xã hội".

Ông Nguyễn Hữu Đường, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Bình. Ảnh: Hữu Thắng.

Về kết cấu hạ tầng, tháng 9/2023, chúng tôi nghiên cứu biện pháp làm đường cao tốc, sau 3 tháng chúng tôi làm thí nghiệm với mức giá rẻ hơn 20% so với Trung Quốc. Hiện nay, tôi đã xin được bằng sáng chế cho sản phẩm này, kỳ vọng sắp tới có thể được sử dụng để làm 5.000 km đường cao tốc ở Việt Nam sắp tới.

Theo tính toán của Viện nghiên cứu của Bộ Xây dựng, đường do chúng tôi làm đạt chuẩn, tiết kiệm. Dự kiến, trong 3 năm sẽ tiết kiệm được hơn 6 triệu tỷ đồng để xây dựng 5.000 km cao tốc và quan trọng nhất là chúng ta có hệ thống đường cho phát triển kinh tế.

Về trung tâm thương mại, chúng tôi có sáng kiến làm trung tâm thương mại dưới đường cao tốc, miễn phí mặt bằng cho các doanh nghiệp, tạo ra điểm xuất khẩu tại chỗ cho hàng hóa, nông sản, thủy sản, hải sản Việt Nam.

Về tác động chính sách thuế của chính quyền Mỹ, đặc biệt với Trung Quốc, chúng tôi đánh giá, Việt Nam sẽ thiệt hại hơn Trung Quốc. Vì hàng hóa Trung Quốc hơn 35% là tiêu thụ nội địa, 65% là xuất khẩu, cứ cho rằng ảnh hưởng là 50-50, thì 1 nửa lao động khu vực này sẽ quay lại làm nông nghiệp.

Theo khảo sát, nhiều tỉnh của Trung Quốc đã thiết kế trồng sản sản phẩm nông sản tương tự Việt Nam nên mặt hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ rất khó vì vậy cần hướng tới xuất khẩu tại chỗ. Đây có thể là vấn đề sống còn với người nông dân của chúng ta.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn ý kiến ông Nguyễn Hữu Đường. Do thời gian có hạn nên không đủ để ông trình bày thêm về dự án Trung tâm thương mại. Như ông nói, dịp tới chúng ta sẽ được nghe rộng hơn, vẫn trong chuỗi kích cầu trong nước và tiêu dùng nội địa. Ý kiến tiếp theo, xin mời ông Nguyễn Thế Minh, Phó chủ tịch Công ty CP Tasco.

Giải bài toán lớn từ tiêu thụ, thị trường nằm ở chính sách vĩ mô

Ông Nguyễn Thế Minh: Biến cố thuế quan bên cạnh các ảnh hưởng tiêu cực thấy rõ, cũng có những tác động tích cực về sự thay đổi cơ cấu ngành nghề và sự dịch chuyển ngành nghề trong nước. Chúng ta phải tự lực, tự cường và không thể đi gia công mãi.

Ông Nguyễn Thế Minh. Ảnh: Hữu Thắng.

Dù vậy, việc giải quyết bài toán lớn từ tiêu thụ, thị trường thì nằm ở chính sách vĩ mô là chính, doanh nghiệp không tự làm được. Trước đây, chúng ta có những việc đã bàn 10 năm không làm được song giờ lại làm được. Như vậy, đây là cơ hội giải quyết các vấn đề từng bàn đi bàn lại mà không làm được.

Về đề xuất, chúng tôi cho rằng cần giải quyết vấn đề vướng mắc của lĩnh vực đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP). Chúng ta xác định đầu tư hạ tầng giải quyết các vấn đề quốc gia và là một trong 3 trụ cột hỗ trợ cho tăng trưởng GDP trong nước. Song, đầu tư công không thể chỉ dựa vào ngân sách Nhà nước, mà là PPP.

Tôi nghĩ quá trình làm PPP chắc chắn sẽ phát sinh vấn đề. Trước đây, cách Chính phủ giải quyết vấn đề là dừng lại. Tôi nghĩ thế không hợp lý. Khi có vấn đề thì nên xử lý, hoàn thiện. PPP có vấn đề tiêu cực, song nếu cộng trừ cả vấn đề tích cực thì thế nào?

Bên Tasco có những dư án giúp địa phương phát triển như dự án BOT Vĩnh Lộc giúp địa phương phát triển, hay hợp đồng dự án thu phí không dừng BOT thực sự mang lại nhiều với những thành công không chỉ quy ra tiền. Hiện nay, tỷ lệ dán thẻ ô tô Việt Nam đứng nhất thế giới, lên đến 98%. Điều này giúp Chính Phủ giải quyết nhiều vấn đề. Đó là giá trị của hợp đồng công tư đưa lại.

Do đó, tôi đề xuất cần tập hợp ý kiến, đóng góp của nhiều doanh nghiệp để cố gắng trình Chính phủ giải quyết tồn đọng của PPP để tiếp tục triển khai. Nếu không, mục tiêu đầu tư công, đầu tư hạ tầng sẽ không thành công. Với nước sạch, Nhà nước ban đầu rất muốn mời tư nhân vào.

Tư nhân đầu tư vào nước sạch là cuộc cách mạng. Tỷ lệ thất thoát nước trước đây trên 30%, từ khi có tư nhân vào thì giảm còn 15-16%. Khi chúng tôi mua lại Nhà máy nước quận Hoàn Kiếm, chúng tôi là đơn vị đầu áp dụng công nghệ số trong thu tiền nước từ cách đây 7-8 năm.

Đến khi có sự kiện Nước sạch Sông Đà, thì chính sách này bị dừng lại. Tất nhiên, việc an toàn đầu vào của ngành cũng quan trọng, song cần nghĩ cách xử lý vấn đề hơn là cho dừng lại và thay đổi cả chính sách. Bên cạnh đó, Chính phủ xác định tư nhân là trụ cột.

Các chuyên gia kinh tế kiến nghị nhiều giải pháp để thúc đẩy thị trường nội địa. Ảnh: Hữu Thắng

Chúng tôi có vài góp ý. Thứ nhất, cần quy hoạch ngành nghề nào giao cho tư nhân. Sau đó, cần quy hoạch chỉ định doanh nghiệp cho từng ngành nghề, cần tạo ra doanh nghiệp hàng đầu và cần quyết liệt.

Thứ ba, cần đặt mục tiêu khi xây dựng chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp, ví dụ như sau 10 năm phải trở thành những đơn vị lớn. Việc này giúp cho chúng ta tạo ra các doanh nghiệp hàng đầu, như thế nền kinh tế sản xuất trong nước mới phát triển được.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn ý kiến ông Nguyễn Thế Minh. Riêng câu chuyện về PPP cả VAFIE và Tạp chí Nhà đầu tư đã thống nhất sẽ có cuộc tọa đàm đi sâu về riêng lĩnh vực này. Chúng tôi và Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam đã làm việc và có những trao đổi cụ thể; trong khuôn khổ làm việc phía Quốc hội cũng hưởng ứng, nhằm thể chế hóa Nghị quyết về kinh tế tư nhân tới đây. Tôi rất mong hội thảo sắp tới sẽ nhận được sự quan tâm của các tập đoàn lớn. Tọa đàm hôm nay được tổ chức không phải ngẫu nhiên mà xuất phát từ những đòi hỏi rất thời sự đó là thuế đối ứng của Mỹ.

Tham gia tọa đàm có đại diện Amcham, xin mời ý kiến bà Nguyễn Việt Hà, Phó chủ tịch AmCham Hanoi, bà có thể chia sẻ về tác động chính sách thuế Mỹ lên hoạt động của doanh nghiệp Việt Nam cũng như xuất khẩu sang Mỹ, dự báo của bà tình hình trong ngắn hạn như nào, hay việc doanh nghiệp Mỹ đang đầu tư tại Việt Nam có phản ứng gì không?

Cần có động thái làm minh bạch hơn xuất xứ hàng hóa

Bà Nguyễn Việt Hà: AmCham đã có một vài động thái liên quan đến thuế đối ứng của Hoa Kỳ đối với các quốc gia trong đó có Việt Nam. Chính sách thuế này không chỉ tác động đến doanh nghiệp trong nước mà còn đối với doanh nghiệp Hoa Kỳ, đặc biệt là doanh nghiệp có hoạt động tại Việt Nam.

Chính vì thế, ngay sau khi có kế hoạch của Tổng thống Mỹ về thuế đối ứng, Hiệp hội thương mại Hoa Kỳ đã có bức thư về việc yêu cầu xem xét lại hoặc tạm thời hoãn để có sự đàm phán giữa hai bên. Bên cạnh đó doanh nghiệp Hoa Kỳ đã chuẩn bị danh sách khuyến nghị gửi Chính phủ về việc nên đàm phán như thế nào? Một là nội dung cần thiết đàm phán, trong nước Chính phủ cần phải làm gì để hỗ trợ doanh nghiệp trong nước.

Bà Nguyễn Việt Hà. Ảnh: Hữu Thắng.

Về phía Chính phủ, đã triển khai theo 2 hướng, một là đàm phán để đạt được thỏa thuận với Hoa Kỳ, hai là có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp trong mọi tình huống. Cho đến cách đây 2 ngày, đã có buổi đầu tiên giữa Chính phủ và đại diện thương mại Hoa Kỳ, hiện chưa có đàm phán cụ thể mà chỉ mới lên kế hoạch. Hai bên nhiệt tình, hướng đến mục tiêu đạt đàm phán sớm nhất, nên tiến trình đàm phán sẽ nhanh.

Về phía Hoa Kỳ, họ cũng có nhiều áp lực về nội bộ để chứng minh chính sách của Tổng thống Hoa Kỳ hiện đương thời là đúng đắn. Việt Nam nằm trong những nước đầu tiên Hoa Kỳ tiến hành đàm phán, hy vọng 1-2 tháng tới và sau 90 ngày trì hoãn áp thuế sẽ có kết quả.

Về nội dung đàm phán có một số điểm chính như thuế quan, phía Việt Nam đề xuất giảm thuế mặt hàng Việt Nam nhập khẩu nhiều từ Hoa Kỳ và đối với mặt hàng Việt Nam xuất nhiều sang Hoa Kỳ để tiếp tục tạo điều kiện thương mại cho 2 nước.

Hai là, tăng mua từ Việt Nam sang Hoa Kỳ, nhiều sản phẩm có thể mua nhiều hơn như máy bay, khí LNG, hoặc mặt hàng có thể xuất khẩu nhiều hơn sang Hoa Kỳ thì doanh nghiệp nên chủ động trao đổi và đề xuất đưa mặt hàng đó vào vấn đề đặt ra trên bàn đàm phán. Dù vậy, vấn đề khó khăn là xuất sứ hàng hóa và rào cản kỹ thuật phi thuế quan.

Thời gian tới Chính phủ cần có động thái làm minh bạch hơn xuất xứ hàng hóa, rõ hơn về nội dung, thành phần, chứng minh quan ngại về xuất xứ, đồng thời đa dạng hóa nguồn cung cấp nguyên vật liệu để không phụ thuộc vào 1 thị trường.

Cuối cùng là rào cản kỹ thuật phi thuế quan, phía Hoa Kỳ đã có báo cáo về vấn đề này, họ đề cập đến vấn đề về thuế như Thuế GTGT, Thuế TTĐB và các loại thuế phí khác. Đây là vấn đề cần xem xét xem đây có là thời điểm thích hợp tăng thuế không bởi điều này sẽ ảnh hưởng đến tiến trình đàm phán.

Ngoài ra còn nhiều rào cản phi thuế quan khác như quy định về hạn chế tiếp cận thị trường, có nhiều mặt hàng chưa cho nhập khẩu vào Việt Nam, điều này cần xem xét để không chỉ phục vụ việc đàm phán mà còn giúp phát triển bền vững, tạo điều kiện doanh nghiệp nước ngoài vào Việt Nam. Mong các doanh nghiệp có các góp ý và Chính phủ lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp để hoàn thiện môi trường đầu tư và chính sách.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn những chia sẻ bà Nguyễn Việt Hà, những cập nhật rất thời sự xoay quanh thuế đối ứng của Mỹ. Với giải pháp quay lại thị trường nội địa, tôi rất thắc mắc dư địa thị trường trong nước là gì, ở ngành, lĩnh vực, sản phẩm nào. Xung quanh câu hỏi này xin mời ý kiến VCCI, xin mời ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế VCCI, ông đánh giá thế nào về tác động thuế đối ứng của Mỹ với xuất khẩu và dư địa thị trường trong nước?

Lo ngại hiệu ứng chuyển hướng thương mại khi hàng Trung Quốc bị bít cửa sang Mỹ

Ông Đậu Anh Tuấn: Một hiệu ứng quan trọng của thuế đối ứng Hoa Kỳ là xu hướng chuyển hướng thương mại. Nếu các quốc gia khác, bao gồm cả Trung Quốc, khi gặp khó khăn trong xuất khẩu vào Hoa Kỳ, thì họ có thể tăng xuất khẩu hàng hoá vào Việt Nam, khiến các doanh nghiệp trong nước gặp cạnh tranh mạnh hơn.

Hiện Việt Nam đã ký 17 hiệp định tự do thương mại (FTA) với hơn 60 quốc gia, nên đẩy mạnh khai thác các FTA đó là một lối thoát cho hàng hoá Việt Nam. Bên cạnh đó, thị trường tiêu dùng Việt Nam có nhiều lợi thế.

Hiện trên thế giới chỉ có 14 nước với thị trường trong nước trên 100 triệu dân. Trong mắt các doanh nghiệp, đây là thị trương hết sức tiềm năng, đồng thời có sự kết nối với các thị trường khác. Việt Nam là nước thứ hai ở ASEAN có FTA với EU, sau Singapore.

Ông Đậu Anh Tuấn. Ảnh: Hữu Thắng.

Chúng ta đã nhận thức được thị trường trong nước quan trọng, và Chính phủ đã có có nhiều giải pháp để ứng phó với hàng giả, hàng lậu. Vừa qua Chính phủ đã bỏ Quyết định 76 về áp thuế VAT với hàng nhập khẩu trị giá dưới 1 triệu đồng.

Điều này cho thế Việt Nam không ngại cạnh tranh, tự tin giữ được thị trường và bảo vệ cạnh tranh để doanh nghiệp Việt Nam có thể khai thác được. Để tăng tính cạnh tranh, doanh nghiệp trong nước phải có thương hiệu và hệ thống phân phối. Người nông dân gặp khó khăn trong xây dựng thương hiệu.

Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang nắm giữ hệ thống phân phối, gây khó khăn cho doanh nghiệp đưa hàng hoá vào hệ thống phân phối này. Do đó, cần có sự hỗ trợ của Nhà nước trong chuỗi phân phối, xâm nhập thị trường, trong bối cảnh các chính sách hỗ trợ về lĩnh vực nay vẫn chưa mạnh mẽ. Tôi có niềm tin về việc hỗ trợ của Nhà nước đối với thị trường trong nước.

Trong dịp kỷ niệm 50 năm ngày Thống nhất đất nước, các bạn trẻ thể hiện tình yêu nước hết sức mạnh mẽ. Liệu chúng ta có thể chuyển hoá được sức mạnh yêu nước của người dân đối với hàng hoá sản xuất trong nước được không.

Người Việt Nam có tình cảm đặc biệt đối với đất nước, nhưng tôi chưa thấy có nhiều chương trình tận dụng được tình cảm này. Vừa qua có nhiều chương trình giải trí, âm nhạc nước ngoài ở Việt Nam, thu hút được nhiều khán gia.

Ở trong nước, chương trình Anh trai vượt ngàn chông gai đã tổ chức được 4-5 buổi diễn rồi, với cách thể hiện hoành tráng và vé bán cũng rất sốt. Chúng ta cho rằng thị trường trong nước còn tiềm năng, nền cần có chính sách tốt để khai thác thị trường này. Vừa qua, chúng ta đã có một số giải pháo kích cầu, như giảm 2% thuế VAT trong vòng 1 năm rưỡi (đến hết năm 20216).

Bên cạnh đó, Chính phủ đã bỏ visa đơn phương với một số nước để thúc đẩy du lịch; giãn tăng thuế tiêu thụ đặc biệt... Tôi kỳ vọng rằng, với những chính sách đó, chúng ta có thể kích cầu thị trường trong nước hơn nữa.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn ý kiến ông Đậu Anh Tuấn, đánh giá tuy khái quát nhưng tái khẳng định một số điều diễn giả đã nêu trong sáng nay về nguy cơ, giải pháp. Ý kiến tiếp theo xin mời TS. Nguyễn Trí Thành, với nhiều sản phẩm Việt, theo ông làm sao để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nội, doanh nghiệp cần có những hỗ trợ gì để không bị thua ngay trên "sân nhà"?

Tiêu dùng, thị trường nội địa nhiều khẩu hiệu, thiếu bằng chứng khoa học

TS. Võ Trí Thành: Câu chuyện của Việt Nam lớn hơn việc chỉ là đàm phán với Mỹ. Ta đang trong khu vực cùng các nước Đông Á, tiếp tục tự do hóa, dựa trên thương mại có luật lệ, song phải đối mặt chủ nghĩa đơn phương. Vậy ứng xử chúng ta ra sao? Đây không chỉ là vấn đề thuế quan với Việt Nam và nhiều nước ASEAN.

TS. Võ Trí Thành. Ảnh: Hữu Thắng.

Câu chuyện không chỉ 3-4 năm, mà có thể là 5-10 năm tới. Về câu chuyện tiêu dùng, thị trường nội địa, vài năm gần đây cách làm chính sách của chúng ta phụ thuộc nhiều vào khẩu hiệu mà lại thiếu bằng chứng khoa học. Những nghiên cứu gần đây để có chính sách vừa căn cơ vừa trước mắt thì lại rất yếu.

Với tiêu dùng, để hiểu sâu thì lại đang rất thiếu. Tiêu dùng là cả dịch vụ hàng hóa, chúng ta lại nhấn nhiều vào hàng hóa hơn. Tiêu dùng hơn 150 lĩnh vực, ca nhạc, giải trí, du lịch, giáo dục, y tế, tiêu dùng đầu tư…

Tiêu dùng có cả Nhà nước và tư nhân, Nhà nước đâu chỉ đầu tư, mà còn tiêu dùng mà. 15 năm trước, thống kê cho thấy có tiêu dùng Nhà nước ở Việt Nam, giờ gần như không có.

Đây cũng là vấn đề rất quan trọng. Ngoài ra, nhiều học giả nhấn mạnh vào đóng góp của xuất khẩu, song xuất khẩu đóng góp cho GDP lại bị đánh giá quá cao, xuất khẩu trừ đi nhập khẩu thì đóng góp thương mại lại quá thấp. Trong nhập khẩu còn có cả nhập khẩu tiêu dùng, tức tổng bán lẻ phải trừ đi tiêu dùng bên nhập khẩu.

Từng có người hỏi tôi trong đầu tư công thì nhập khẩu làm đường là bao nhiêu, đây là câu hỏi khó trả lời, do khó bóc tách được. Chưa kể, cũng nhiều câu hỏi như vậy song các nghiên cứu của chúng ta đều không có. Chỉ có thể nói vo hoặc áng chừng. Về tiêu dùng tư nhân, cũng chỉ có một số đơn vị nước ngoài nghiên cứu.

Rất thiếu các thông tin căn cơ. Một số vấn đề cơ bản hơn là tiêu dùng và tiết kiệm, lệch của tiết kiệm - đầu tư mới là xuất nhập khẩu, đó là chưa kể tiết kiệm Chính phủ, tư nhân và tầng lớp.

Ngoài ra, GDP Việt Nam cao hơn thu nhập khả dụng trên đầu người của Việt Nam. Về kích cầu tiêu dùng, đã có nhiều diễn giả nói về giải pháp. Song cần lưu ý Việt Nam quý I/2025 có 6 triệu khách hàng, song cũng có 1,5 - 2 triệu người Việt Nam ra nước ngoài và tiêu dùng nước ngoài.

Đã có nghiên cứu nào về tầng lớp này chưa? Chúng ta có kế hoạch nào để tập trung vào nhóm này? Chưa kể, còn có vấn đề visa du lịch và sản phẩm du lịch chưa đủ, cần có các biện pháp để thu hút thị trường trong nước. Với hỗ trợ doanh nghiệp, chúng tôi đang đề nghị giảm thuế cho doanh nghiệp theo kết quả kinh doanh.

Ví dụ, một đơn vị đóng góp thuế năm 2025 là 100 tỷ, nếu năm sau đóng 150 tỷ thì sẽ hưởng phần giảm thuế trong 50 tỷ đó. Cần hỗ trợ doanh nghiệp tiêu dùng thì mới có công việc, lao động có tiền mới tiêu.

Đặc biệt, cần giữ ổn định kinh tế vĩ mô, lạm phát duy trì tương đối. Nếu lạm phát tăng nhanh hơn thu nhập danh nghĩa thì tiêu dùng tăng khó. Niềm tin người tiêu dùng thấp do họ cần lo cho tương lai. Ổn định vĩ mô do đó rất quan trọng, lạm phát cao là ảnh hưởng người nghèo.

Việt Nam đang thảo khung pháp lý về kiểm soát thương mại chiến lược dưới dạng Nghị định. Đây có thể là nghị định đầu tiên ở các nước ASEAN bàn tới kiểm soát thương mại chiến lược và chuỗi cung ứng, những mặt hàng quan trọng.

Trong đó, đặc biệt lưu ý tới chuyển giao công nghệ, chuỗi cung ứng và xuất xứ. Điều này là điểm tích cực cho thấy tinh thần hợp tác của Việt Nam để xử lý quan hệ thương mại với các nước có quan hệ thương mại lớn với Việt Nam.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Xin cảm ơn ý kiến TS. Võ Trí Thành. Qua phát biểu của các đại biểu từ sáng đến giờ, mời ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội có phản biện hay ghi nhận?

Áp lực thúc đẩy thị trưởng tăng gấp đôi

Ông Phan Đức Hiếu: Trước đây khi kinh tế thế giới suy giảm thì các nước xuất khẩu cũng giống như mình là phải đa dạng hóa thị trường. Song bây giờ tính cấp bách, cấp thiết tăng gấp đôi nên đừng làm chiến lược mà hãy làm kế hoạch hành động và cụ thể hóa bằng chương trình kèm theo nguồn lực rõ ràng, có trọng tâm trọng điểm.

Ông Phan Đức Hiếu. Ảnh: Hữu Thắng.

Đây là điều quan trọng. Còn truyền thông thì ý thức tiêu dùng người dân là điều cần quan tâm, mục đích quan trọng nhất là sau chiến lược truyền thông khách hàng sẽ mua hàng. Về thuế đối ứng, Hoa Kỳ có quyền quan ngại, song quan ngại này không thực sự có cơ sở thuyết phục như việc lẩn tránh xuất xứ.

Cơ cấu xuất nhập khẩu của Việt Nam là kết quả của chính sách chuỗi toàn cầu, có nghĩa là thấy nguyên liệu ở đâu rẻ sẽ nhập, chứ không phải Việt Nam có ý đồ gì ở đây, nhiều khi đây là sự ngẫu nhiên của mô hình kinh doanh của doanh nghiệp theo chuỗi toàn cầu trong những năm qua. Về lâu dài, cần kiểm soát minh bạch xuất sứ, đảm bảo tin cậy về xuất sứ, nhằm đảm bảo uy tín của Việt Nam.

Ngoài ra, trọng tâm bây giờ là phải rà soát toàn bộ rào cản kỹ thuật phi thuế quan. Chính phủ cũng nên cân nhắc đề xuất về thay đổi Thuế Tiêu thụ đặc biệt theo chiều hướng tăng thuế vì bối cảnh hiện đã khác so với thời điểm trình kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Với những vấn đề ông Phan Đức Hiếu vừa đề cập, trong đó có xuất xứ hàng hóa tôi nghĩ rất cần lưu tâm với nhiều ngành hàng. Nông sản, lâm, thủy sản và thực phẩm chế biến là nhóm hàng có tiềm năng lớn nhờ nhu cầu cao từ cả thị trường nội địa lẫn xuất khẩu.

Vậy làm sao hỗ trợ, thúc đẩy trong thời gian tới để trở thành một trong những trụ cột tăng trưởng tiêu dùng thời gian tới? Câu hỏi này xin dành cho ông Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam.

Không sao nhãng thị trường trong nước

Ông Ngô Sỹ Hoài: Đối với ngành gỗ, chúng tôi xuất khẩu lên đến 56% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành vào thị trường Mỹ. Nhưng không chỉ doanh nghiệp Việt Nam 'bỏ trứng" vào Mỹ nhiều, mà gần 40% sản phẩm nội thất mà Mỹ nhập khẩu từ các nguồn trên thế giới đến từ Việt Nam. Hầu hết các nội thất của các bất động sản Mỹ có giá trị từ 200.000-500.000 USD hầu hết đến từ Việt Nam.

Các doanh nghiệp Mỹ "bỏ lơ" nội thất thuộc phân khúc trung lưu. Còn doanh nghiệp đồ gỗ Việt chúng ta chỉ lấy công làm lãi. Hiện hẩu như chỉ Việt Nam và Trung Quốc cung ứng cho thị trường Mỹ.

Ông Ngô Sỹ Hoài. Ảnh: Hữu Thắng.

Sau 2018, khi căng thẳng thương mại Mỹ - Trung xảy ra, trong một thế giới phẳng, doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư sang Việt Nam nhiều. Trong những năm gần đây, đây là xu hướng đưa các cơ sở sản xuất sang các nước thân thiện với Mỹ (friendshoring).

Hiện các doanh nghiệp gỗ trông đợi vào việc đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Mỹ, đồng thời cũng trông đợi vào sự "nương tay" của chính quyền Mỹ. Chúng tôi coi mình như một đoàn người leo núi, có những lúc cần dừng lại và nhìn lại sau lưng mình, để từ đó định vị lại, tìm đường đi tiếp.

Ba năm qua, chúng tôi chịu 3 cuộc điều tra chống lẩn tránh thuế từ phía Mỹ, xem Trung Quốc có lợi dụng Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ hay không. Nhưng các đoàn Mỹ thấy rằng họ không có bằng chứng, và tự huỷ các cuộc điều tra đó. Trong bát kỳ trường hợp nào, chúng ta cần chỉ ra bằng chứng và thận trọng.

Về dư địa thị trường trong nước, nhiều doanh nghiệp coi đây như là phao cứu sinh, nhất là trong đại dịch COVID-19. Ngành chúng tôi thấy đây vẫn là phao cứu sinh, nhưng thị trường này có quy nhỏ, không thể nhiều người bám vào đó được.

Thị trường trong nước chỉ có quy mô 5 tỷ USD , trong 5 năm nữa chỉ có thể tăng gấp đôi lên 10 tỷ USD và đây vẫn là quy mô nhỏ. Trong khi đó, ở khu vực nông thôn, có 340 làng nghề gỗ, và có nhiều làng nghề đã thực hiện đấu thầu đưa sản phẩm vào thành phố.

Chúng tôi không sao nhãng, bỏ quên thị tường trong nước, mà chỉ vì thị trường này quy mô nhỏ. Bên cạnh đó, không như khách hàng Mỹ vốn dùng sản phẩm đồng loạt, người Việt chỉ thích sản phẩm "may đo" và không thích mua những thứ có sẵn.

Những doanh nghiệp vừa qua vừa xuất khẩu và khai thác thị tương trong nước có thể sống sót qua những cơn địa chấn như này. Còn đa số các doanh nghiệp trong ngành gỗ đều xuất khẩu mô-đun sang Mỹ với nhiều container lớn.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Rất cảm ơn ý kiến ông Ngô Sỹ Hoài có đánh giá rất thực chất. Về chính sách thuế để kích cầu, chúng tôi muốn tập trung vào một số khía cạnh chính là hỗ trợ về mặt thuế, phí để tăng tiêu dùng trong nước thúc đẩy doanh nghiệp phát triển.

Để có thêm góc nhìn về vấn đề này, xin mời bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam trao đổi về tác động của việc miễn giảm thuế phí tới sự phát triển của doanh nghiệp và thị trường trong nước từ đó có một số đề xuất cụ thể liên quan mật thiết tới hỗ trợ hoạt động doanh nghiệp? Bà đánh giá thế nào về các đề xuất giảm Thuế VAT hay tăng mức giảm trừ gia cảnh với Thuế Thu nhập cá nhân?

Đảm bảo các mức thuế công bằng, bình đẳng và thống nhất

Bà Nguyễn Thị Cúc: Tôi có một số đề xuất: Thứ nhất, về chính sách Thuế Tiêu thụ đặc biệt, đề xuất với mặt hàng rượu bia, theo phương án lùi thời gian áp dụng, thay đổi biểu thuế từ năm 2027 và tăng từ 5% năm 2027, năm sau thêm 5%, tránh gây cú shock về thuế cho doanh nghiệp.

Thứ 2, về Thuế Giá trị gia tăng, đề xuất giảm 2% cho 6 tháng cuối năm áp dụng cho tất cả các nhóm đang chịu thuế 10%, là đầu vào của tất cả các ngành nghề nên giảm đồng đều.

Bà Nguyễn Thị Cúc. Ảnh: Hữu Thắng

Thứ 3 là thuế với hộ kinh doanh cá nhân nên giảm hoặc miễn hoặc để mức rất thấp. Còn những hộ kinh doanh có doanh thu lớn, hàng trở lên thì áp dụng như doanh nghiệp để khuyến khích chuyển đổi từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp và có chính sách giãn, giảm thuế cho DNNVV.

Thứ 4, chúng ta đang dự thảo sửa luật thuế TNCN nhưng nên cân nhắc, tính tới thay đổi thu nhập tính thuế tiền công, tiền lương, kinh doanh. Theo đó cần tính toán lại phần thu nhập tính thuế/tháng. Ví dụ hiện nay, với mức trên 80 triệu/tháng phải chịu mức thuế suất tới 35%.

Đề xuất nên tăng phần thu nhập tính thuế/tháng theo các bậc, để mức thuế suất 35% chỉ áp dụng cho phần thu nhập tính thuế/tháng phải trên 200-300 triệu. Cuối cùng, cần đảm bảo các mức thuế công bằng, bình đẳng và thống nhất.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Ý kiến cuối cùng tôi muốn dành cho một chuyên gia chứng khoán, người đang quan sát rất kỹ các động thái của các doanh nghiệp sản xuất niêm yết. Chúng tôi rất muốn có một góc nhìn về thách thức và lợi thế của doanh nghiệp Việt ngay trên thị trường "sân nhà", xin mời ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán VPS

Ông Lê Đức Khánh: Các doanh nghiệp trên sân nhà cần chú ý nhiều hơn để đáp ứng tham vọng mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, phải nghĩ đến câu chuyện cổ phần hóa và niêm yết, phải qua công cụ quan hệ nhà đầu tư, bên cạnh đó cần chú trọng hoạt động nâng cao hình ảnh thương hiệu.

Ông Nguyễn Đức Khánh. Ảnh: Hữu Thắng.

Trong quá trình thương mại điện tử, cần thu hút thương hiệu mạnh của Việt Nam để người tiêu dùng chú ý hơn, nâng cao khả năng tiêu dùng. Doanh nghiệp cũng cần hướng đến khách hàng, nâng cao trải nghiệm khách hàng, thì tiêu dùng sản phẩm của doanh nghiệp sẽ tốt hơn, giúp doanh nghiệp có chỗ đứng trên sân nhà.

TS. Nguyễn Anh Tuấn: Ban tổ chức còn nhiều ý kiến muốn thảo luận sâu nhưng thời gian không cho phép. Nhiều câu chuyện được các chuyên gia phân tích khá rõ. Thị trường trong nước rõ ràng là câu chuyện được bàn nhiều năm nay, nhưng tại tọa đàm lần nay kèm theo yếu tố rất thời sự.

Qua tọa đàm sáng nay, các chuyên gia đều đồng ý cần xem xét thị trường nội địa là thị trường quan trọng, cơ bản, lâu dài. Tọa đàm cũng được nghe ý kiến những người trong cuộc như ý kiến bà Nguyễn Việt Hà (đại diện Amcham), ý kiến ông Ngô Sỹ Hoài phản biện về cách nhìn chưa chuẩn của phía Hoa Kỳ, rất mong các Hiệp hội sẽ có thêm ý kiến trả lời trên các kênh thông tin báo chí (đặc biệt là Tiếng Anh để đưa ra những thông tin chính xác cho phía đối tác)

Về giải pháp, các chuyên gia đã nêu để phát triển thị trường nội địa nhất thiết phải có giải pháp đồng bộ, từ chính sách đối với tín dụng tiêu dùng, chính sách về thuế (trước mắt là các dự luật thuế Quốc hội xem xét ngay tới đây), việc xây dựng thương hiệu, xây dựng hệ thống phân phối, nâng cấp kết cấu hạ tầng... Các giải pháp này sẽ được tổng hợp để gửi các cơ quan chức năng.

TheoTạp chí điện tử Nhà đầu tư
Copy link

Văn bản pháp luật

Liên kết

Website nội bộ của VCCI

Footer logo

Bản quyền bởi Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI 

  Tòa VCCI, Số 9 Đào Duy Anh, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam

Giấy phép xuất bản số 190/GP-TTĐT cấp ngày 27/10/2023

Người chịu trách nhiệm chính: Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch VCCI

Quản lý và vận hành: Trung tâm Truyền thông và Thông tin Kinh tế - VCCI
Văn Phòng - Lễ tân:  Phụ trách website: Liên hệ quảng cáo:
📞 + 84-24-35742022 📞 + 84-24-35743084 📞 + 84-24-35743084
 + 84-24-35742020   vcci@vcci.com.vn   

Truy cập phiên bản website cũ.                                                     Thiết kế và phát triển bởi ADT Global