Longform: Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm - Hành trình tăng trưởng ổn định, từng bước trở thành kênh đầu tư và phòng ngừa rủi ro hiệu quả 

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Năm 2019, thị trường chứng khoán phái sinh có thêm sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ (TPCP) kỳ hạn 5 năm và năm 2021, HNX tiếp tục đưa vào giao dịch sản phẩm hợp đồng tương lai TPCP kỳ hạn 10 năm.

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Đến nay, sau 5 năm đi vào hoạt động, thị trường chứng khoán phái sinh đã hoạt động một cách an toàn, hiệu quả và thông suốt, từng bước tăng trưởng ổn định, quy mô và thanh khoản thị trường có sự tăng trưởng mạnh mẽ, thị trường thu hút sự tham gia ngày càng tích cực của các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.

 

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh qua 5 năm hoạt động đã chứng minh được sự phát triển mạnh mẽ về quy mô và thanh khoản. Đặc biệt, thanh khoản của sản phẩm hợp đồng tương lai trên chỉ số VN30 đã tăng mạnh tại những thời điểm chỉ số VN30 giảm mạnh do ảnh hưởng bởi những thông tin tiêu cực của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, hay sự sụt giảm của chứng khoán toàn cầu.

Có thể thấy, quy mô và thanh khoản của thị trường chứng khoán phái sinh với sản phẩm nổi trội là hợp đồng tương lai chỉ số VN30 đặc biệt ấn tượng khi so sánh với dữ liệu các thị trường trong khu vực và trên thế giới, thông thường phải mất tới 7 - 10 năm, thậm chí lâu hơn nữa mới đạt được.

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Nếu như năm 2017, khi sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số VN30 mới được đưa vào giao dịch, khối lượng giao dịch bình quân chỉ ở mức 10.954 hợp đồng/phiên, thì trong 7 tháng đầu năm 2022, khối lượng giao dịch sản phẩm này đã tăng gấp 21,3 lần, đạt 213.041 hợp đồng/phiên.

Đáng chú ý, khối lượng giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số VN30 tại phiên giao dịch ngày 21/6/2022 đã đạt 506.025 hợp đồng, mức cao nhất trong vòng 5 năm qua.

Cùng với đó, khối lượng hợp đồng mở (OI) của sản phẩm hợp đồng tương lai tại thời điểm cuối tháng 7/2022đạt 40.232 hợp đồng, tăng gấp 5 lần so với thời điểm cuối năm 2017. Mức OI cao nhất lên tới 61.090 hợp đồng vào ngày 14/1/2021.

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Sau 5 năm vận hành, thị trường chứng khoán phái sinh không chỉ có sự tăng trưởng vượt kỳ vọng, khẳng định vai trò là kênh đầu tư hấp dẫn đối với nhiều nhà đầu tư và từng bước thể hiện vai trò là công cụ phòng ngừa rủi ro hiệu quả, đặc biệt là khi thị trường cơ sở có những biến động lớn.

Với việc được giao dịch 2 chiều trên thị trường chứng khoán phái sinh, có thể mua, bán liên tục ngay trong phiên, nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận ngay cả khi thị trường cơ sở giảm mạnh.

Chỉ trong 5 năm với hơn 1 triệu tài khoản nhà đầu tư vào tháng 7/2022, gấp hơn 423 lần thời kỳ đầu mở cửa là một minh chứng cho thấy sự hấp dẫn của kênh đầu tư này.

Chỉ trong 5 năm với hơn 1 triệu tài khoản nhà đầu tư vào tháng 7/2022, gấp hơn 423 lần thời kỳ đầu mở cửa là một minh chứng cho thấy sự hấp dẫn của kênh đầu tư này. Với đặc tính riêng của thị trường chứng khoán Việt Nam, lượng tài khoản vẫn phần lớn vẫn là nhà đầu tư cá nhân, nhưng không thể phủ nhận việc cơ cấu tài khoản nhà đầu tư trên thị trường phái sinh đang có sự chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tài khoản nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài.

Bên cạnh vai trò là một kênh đầu tư, thị trường chứng khoán phái sinh còn thể hiện vai trò phòng vệ rủi ro cho thị trường cơ sở.

Đặc biệt, khi thị trường cơ sở giảm điểm mạnh, thị trường phái sinh góp phần làm giảm áp lực bán tháo trên thị trường cơ sở, giúp ổn định tâm lý nhà đầu tư, giảm quy mô và mức độ sụt giảm trên thị trường cơ sở.

Có thể nói, thị trường phái sinh là giải pháp hữu hiệu để giữ chân nhà đầu tư, tránh tình trạng họ tháo chạy khỏi thị trường chứng khoán khi thị trường cơ sở sụt giảm.

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Dữ liệu thực tế cho thấy, thanh khoản của thị trường phái sinh thường tăng lên trong các giai đoạn thị trường cơ sở có biến động mạnh, điều này có thể thấy rõ trong thời kỳ ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Điển hình tại thời điểm tháng 3/2020, khi dịch có chiều hướng bùng phát tại Việt Nam và trên thế giới, thị trường chứng khoán Việt Nam liên tiếp chứng kiến các phiên giảm điểm mạnh (các phiên giao dịch ngày 9/3, 11/3 và 12/3/2020 với mức giảm tương ứng 6,28%, 3,12% và 5,19%) thì hoạt động trên thị trường chứng khoán phái sinh đã có diễn biến đặc biệt sôi động.

Thanh khoản trên thị trường phái sinh liên tục xác lập đỉnh mới. Đây cũng chính là phản ứng tự điều chỉnh của thị trường, giúp trấn an và ổn định tâm lý nhà đầu tư.

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

  • Theo lãnh đạo HNX, sự quan tâm của công chúng đầu tư với những sản phẩm đầu tiên trên thị trường chứng khoán phái sinh là tiền đề để tiếp tục triển khai các sản phẩm chứng khoán phái sinh tiếp theo như hợp đồng quyền chọn chỉ số cổ phiếu, hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn trên cổ phiếu, từng bước đa dạng hóa sản phẩm trên thị trường. HNX sẽ tiếp tục nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới theo sự phân công của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam theo lộ trình đã được các cơ quan quản lý phê duyệt.

 

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

  • Cùng với đó, sẽ tiếp tục chuyển dịch cơ cấu nhà đầu tư, theo hướng tăng tỷ trọng các nhà đầu tư tổ chức, thu hút thêm sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài.

 

  • Bên cạnh việc phát triển các sản phẩm phái sinh mới, HNX cũng sẽ tăng cường phối hợp với các cơ quan quản lý thị trường và các tổ chức vận hành thị trường có liên quan để không ngừng cải thiện hoạt động giám sát trên thị trường, duy trì hệ thống giao dịch hiệu quả, thông suốt, duy trì kết nối với các thành viên thị trường và nhà đầu tư để kịp thời đáp ứng các nhu cầu phát sinh trên thị trường.
Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm

Thị trường chứng khoán phái sinh 5 năm