Theo dự thảo quy định mới, trường hợp lô hàng không có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật của nước xuất khẩu thì sau khi nộp phạt phải tái xuất.
Công ty cổ phần DEVYT cho rằng, quy định nêu trên sẽ gây khó khăn cho việc sản xuất, do vậy, Công ty đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, cho phép các lô hàng nguyên liệu lá thuốc lá được các cơ quan kiểm dịch thực vật kiểm tra tại cửa khẩu trước khi nhập khẩu. Trường hợp các cơ quan kiểm dịch yêu cầu, lô hàng sẽ được các công ty khử trùng thuộc hệ thống quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xử lý và mọi chi phí liên quan doanh nghiệp sẽ chi trả.
Về vấn đề này, Cục Bảo vệ thực vật - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có ý kiến như sau:
Các loại thuốc lá thành phẩm đã qua chế biến, đóng gói để sử dụng (thuốc lá điếu, xì gà, các loại thuốc lá đóng gói để bán lẻ, thuốc lá bột,…) ít có nguy cơ mang theo sinh vật gây hại thực vật đã được loại bỏ khỏi danh mục vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật.
Tuy nhiên, nguyên liệu thuốc lá (lá thuốc lá, phế liệu lá thuốc lá) mặc dù đã qua các công đoạn sấy bằng hơi nóng vẫn mang theo và bị nhiều loài mọt nguy hiểm gây hại do bị nhiễm trong khâu vận chuyển và bảo quản trong kho.
Hiện nay, các nhà máy sản xuất thuốc lá trong nước đều phải thực hiện khử trùng để diệt trừ các loài mọt hại thuốc lá trên sản phẩm và nguyên liệu bảo quản trong kho. Nhiều quốc gia trong đó có Trung Quốc cũng yêu cầu phải kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt đối với nguyên liệu thuốc lá xuất, nhập khẩu.
Đối với vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật khi nhập khẩu vào Việt Nam, yêu cầu phải có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật do cơ quan có thẩm quyền của nước xuất khẩu cấp là một trong những yêu cầu bắt buộc được quy định tại Điểm a, Khoản 1, Điều 26 Luật Bảo vệ và Kiểm dịch thực vật. Đây cũng là một trong những yêu cầu chung theo thông lệ quốc tế được hầu hết các nước áp dụng.
Tại Khoản 1, Điều 3 Hiệp định giữa Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa ký ngày 30/5/2008 đã quy định rõ, bất kể vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật nào được vận chuyển từ Bên ký kết này sang Bên ký kết kia phải được kiểm dịch và cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật theo quy định.
Như vậy, việc yêu cầu nguyên liệu thuốc lá là vật thể thuộc diện kiểm dịch thực vật khi nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam phải có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật là phù hợp với quy định pháp luật về kiểm dịch thực vật của Việt Nam cũng như Điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết.
Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhập khẩu thuốc lá, Cục Bảo vệ thực vật sẽ báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho phép Cục làm việc với cơ quan kiểm dịch thực vật Trung Quốc về vấn đề này, đề nghị phía Bạn nghiêm chỉnh thực hiện Hiệp định đã ký giữa hai Bên.